۱۳۸۶ شهریور ۲۰, سه‌شنبه

تورم، تورم، باز هم تورم....

درخبرها خوانده ام که به دستور آقای رئیس جمهور قرار است درباره حذف سه صفر از واحد پولی اقدام شود و ازجمله دیده ام که عده ای دیگر، علت این کاررا کنترل تورم یا حداقل کاستن از تورم دانسته اند. من یکی که از این رابطه ای که ایجاد شده است سر در نمی آورم.
تورم چه درایران و چه در هرکجای دیگر، وقتی کنترل می شود و یا کاهش می یابد که شما به علل ایجاد کننده تورم بپردازید.
علل تورم هم تا جائی که من می فهمم درایران ترکیبی است از علل پولی- رشد لجام گسیخته نقدینگی- و هزینه های نسنجیده و بی حساب و کتاب دولت، و علل دیگر- کمبود تولید و پائین بودن بازدهی. وقتی از کمی تولید حرف می زنم سندم هم کسری مزمن و گسترش یابنده تراز پرداختهای ایران است که ظاهرا هر ساله بیشتر می شود و الان اگر اشتباه نکنم به رقم 50 میلیارددلار نزدیک شده است. شما همین یک رقم را در نظر بگیرید. در هفته اول فروردین 1372 که قرار شد ارز تک نرخی بشود بانک مرکزی ارزش دلار را 1585 ریال اعلام کرد و بهای دلار دربازار آزاد( سیاه) هم 1600 ریال بود. در این شرایط بهای ریالی یک کالای وارداتی که قیمت اش 100 دلار بود، می شد 160000 ریال. اگرفرض کنیم که قیمت دلاری این کالا ثابت مانده باشد- که به احتمال زیاد پیش گزاره درستی نیست- بهای ریالی همین کالا در بازار دیروز تهران- 10 سپتامبر- شده است 937000 ریال که حدودا 6 برابر قیمت ریالی پیشین است. یعنی در طول این 12 یا 13 سال گذشته- با نادیده گرفتن دیگر عوامل تورم زا در این اقتصاد- حداقل بخش قابل توجهی از کالاها و خدماتی که در این اقتصاد مصرف می شود بطور متوسط سالی حدودا 15% ا فزایش قیمت – به خاطر کاهش ارزش ریال- داشته است. تا جائی که من از مطبوعات داخل می فهمم، دولت ظاهرا برنامه ای برای کنترل نقدینگی ندارد و افزایش بی حساب و کتاب هزینه های نسنجیده دولتی هم قراراست سیر صعودی خود را ادامه بدهد. در آن صورت، کاهش فشارهای تورمی از کجا قرار است بیاید، من نمی دانم. به عبارت دیگر، من در چهره برنامه « ضد تورمی» دولت فخیمه متاسفانه نوررستگاری نمی بینم و در نتیجه، آن چه که می بینم این است که با حذف این سه تا صفر، فعلا افزایش باز هم بیشتر قیمت ها را خواهیم داشت- همان طور که برای نمونه در کشورهای اتحادیه اروپا پس از قبول یورو که به نسبت واحد پولی خیلی از کشورها- مثلا ایتالیا و بلژیک و فرانسه- واحد پولی بسیار درشت تری بود ( درست شبیه به همین حذف صفرها ولی درمقیاس کوچکتر) شاهد بوده ایم. این را البته بگویم و بگذرم که این کشورها، نه رشد نقدینگی شان به اندازه ایران بود، ونه مثل ایران کسری هراس آور تراز پرداختها داشتند و دارند و نه دولت فخیمه شان، بدون واهمه از روز بازخواست « خرج» می کرد و خرج می کند.
خلاصه، من یکی که می ترسم با این کار، تورم در ایران از کنترل خارج بشود. البته امیدوارم که اشتباه بکنم.

0 نظر: